Mustafa DUMAN

Mustafa DUMAN

Şu yeni yıl dedikleri!

01.01.2019 00:21:00

''Şems'' Güneş demek ve Araplardan almışız. Onlar da Akatlar yahut Aramilerden almış olabilirler...


''Kamer'' Ay demek ve bunu da Araplardan almışız. Onlar kimseden almamış...


''Şemsî'' Güneşle ve ''Kamerî'' de Ayla ''ilgili'' demek...î malum nisbet eki...

 

''Dönme'' işine evvel eski aklım ermez. Dolayısıyla bu kısım birazcık karışık olabilir, idare ediniz...

 

Bir kere... Güneş, Dünya ve Ay kendi eksenlerinde dönüyorlar, bunu bileceğiz...


İkinci olarak... Ay Dünyanın etrafında... Dünya da Güneşin etrafında dönüyor... Güneş kimsenin etrafında dönmüyor, en azından şimdilik (!)...
Haa.  Şimdi ''Yıl'' dediğimiz bu dönüşlerden çıkıyor. Dinini, kitabını seven Dinle, kitapla alâkasını kurmasın... ''Hikmet'' ten ve ''Ontoloji'' den haberdar olanlar istisna tabii...

 

Dünyanın muhtelif yerlerinde biraz önce biraz sonra yahut çok önce çok sonra olmak üzere ''yıl'' ın bilinişi İsa Nebiden bin yıl kadar evvel.
Ay Yılı yahut Güneş Yılından hangisinin daha önce bilindiği konusunda elbette ittifak yok.

 

Mutlaka zaman içerisinde ve peyderpey, Kameri Yıl çarpmayla; Şemsi Yıl bölmeyle bulunuyor. 

 
Ayın Dünya etrafında döndüğü süre ki zaten tabiatıyla bir aydır,12 ile çarpıldığında Kameri Yıl oluyor...


Dünyanın Güneş etrafında bir kere döndüğü süre de Şemsi Yıl.Şemsi yılın onikiye bölünmesiyle bir ay bulunuyor.Sayfa arkadaşlarım lütfen ''Aysız Zamanlar'' ı hatırlayıversinler.Tabii ki Şemsi yılda mümkün. 

 

''Nizam'' ı kesirler bozuyor ve Takvimler Tarihi büyük oranda o kesirlerden çıkıyor.Bugünkü bilgilerimize göre,Dünyanın Güneş etrafında bir deviri tamamladığı süre 365 gün, 5 saat, 49 dakika. Ayın Dünya etrafında 12 deviri tamamladığı süre de 354 gün, 8 saat, 48 dakika, 34,68 saniye.

 

Julius Sezar M.Ö. 45 de, İskenderiyeli Astronom Sosigenes'in tavsiyesiyle Dünyanın Güneş etrafında döndüğü süreyi 365,25 gün kabul eden takvim sistemini uygun görüyor ve 0,25 x 4 = 1 hesabıyla dörde bölünebilen yıllar ''Artık Yıl'' kabul ediliyor. Takvimin adı kendi adına nisbetle Jülyen Takvimi.

 

Sezar ölünce Pontifeksler (ki ruhbandırlar ve maalesef bazı nüshaları günümüzde ve ülkemizdedir) artık yıl üç yılda bir olacak diyorlar. Sonra, Augustus M.Ö. 8. yılda bu kaymayı düzeltmek için 12 yıl süreyle artık yıl uygulamasını durduracak, M.S. 5. yıldan itibaren Jülyen Takvimi düzenli olarak uygulanacak ve bu tarihten önceki 50 yılın adı da şöyle konulacak: Yanlış Jülyen Yılları

 

M.S. 1582 de Papa XIII. Gregoris, bir yılı 365, 25 gün kabul eden Jülyen Takvimi'nin bir yılın 365,2422 gün olduğu esas alınarak düzeltilmesini emrediyor. Biz dahil, Dünyanın büyük bölümünde hâlâ kullanılan takvim de işte bu: Gregoryen Takvimi

 

Gregoryen ifadesinden huylanan arkadaşlara bir soru: 1572 de Ebussuud Efendi, Dünyanın Güneş etrafında döndüğü süreye göre bir takvim düzeltmesi yaptı da biz mi uymadık (!) ?

 

Şimdi söyleyeyim: Yeni Yılı kutlayan arkadaşlarınız, Dünyanın Güneş etrafında bir devri tamamlayıp yeni bir devire başlamasını kutluyorlar. Hepsi bu kadar ve bu kadar basit. Hoş mecbur da değilsiniz ya (!), ''Tedeyyün'' ve ''Taassub'' unuzu ıspat için başka yollar arayın.

 

Benim yüzümden değil; bana rağmen uzadı.
Aslında ve kısaca diyecektim ki: ''Seni'' sevindirecek bir yıl olsun inşallah.

Yorum Yaz
Uyarı: Hakaret içeren Cümleler veya imalar, inançlara, şiddete teşvik yorumları onaylanmamaktadır.